Con than "Tìm trai"

PHƯƠNG HÀ| 25/02/2015 06:44

Từ mặt trận về tòa soạn, như thường lệ, tôi ngược dòng suối nhỏ nước từ đâu trong lòng núi chảy ra, rỉ rả ngay cả giữa mùa gió Lào hun hút luồn qua Đông Trường Sơn.

Con than

Từ mặt trận về tòa soạn, như thường lệ, tôi ngược dòng suối nhỏ nước từ đâu trong lòng núi chảy ra, rỉ rả ngay cả giữa mùa gió Lào hun hút luồn qua Đông Trường Sơn.

Tòa soạn Báo Quân Giải phóng của Quân khu Trị - Thiên - Huế, nơi tôi làm phóng viên, đóng ở lưng chừng ngọn núi này, đã khá lâu chưa phải chuyển cứ, vì thông thường để tránh bị máy bay Mỹ với công nghệ trinh sát điện tử tối tân nhất phát hiện, cứ một vài tháng, thậm chí có khi “chưa ấm chỗ”, chúng tôi phải di dời nơi trú quân.

Lần này tôi không “đi cửa sau” vào bếp cơ quan nũng nịu với chị Tư “bếp trưởng” để chị cho chén cơm nguội may ra ai đó đi công tác đột xuất bỏ suất ăn ít ỏi, mà đến chuồng nhốt con dê cái.

Xa tòa soạn đã hơn nửa tháng để theo một tiểu đoàn xuống đồng bằng chống địch càn quét mà con dê vẫn nhận ra tôi, nó rúc đầu vào giữa hai thanh tre, đưa hai cái tai to bè ra ngoài chuồng vẫy vẫy.

Tôi vỗ về nó, bảo mày có quên tao cũng được nhưng nếu quên chị Tư là phải nhịn đói đấy. Nó như hiểu ra, quay đầu về phía bếp, khịt khịt có vẻ nghe ngóng bước chân của người thường cho nó ăn ngày ba bữa, chủ yếu là các loại lá rừng quanh căn cứ.

Ba tháng trước, sau khi tường thuật một hội nghị thi đua tổ chức bên Tây Trường Sơn, về ngang qua một trảng cỏ, trời đã xế chiều, đang cắm cúi bước, tôi bỗng nghe tiếng be be yếu ớt. Nghĩ đây là thời cơ có “chất tươi” cho anh em cơ quan, tôi lần theo tiếng kêu ấy.

Nghe động, con dê càng kêu to hơn. Quả là lạ, vì động vật hoang dã luôn nhận biết rất xa mùi và tiếng chân đồng loại, còn đây là mùi và tiếng dội trong đất, dù rất nhẹ, là của con người, kẻ thù đáng sợ nhất, đáng lẽ con dê phải hoàn toàn bất động mới phải.

Khi thấy rõ con dê có màu lông đen, tôi dương súng như một phản xạ tự nhiên, nhưng sững lại ngay vì hình như nó không đứng dậy được. Đúng là con dê bị thương, không phải do viên đạn của con người mà một con hổ nào đó đã cắm hai răng nanh vào đùi nó, máu còn rỉ.

Hổ thường rình rồi bất ngờ nhảy lên phủ đầu, nhanh như chớp vặn mình ngoạm vào họng con mồi, nhưng con dê này lại bị thương ở chân, chắc là con hổ vồ hụt. Tôi không khó để ước lượng con dê khoảng 20 kilogam, đủ sức vác về cho chị Tư cách đó gần hai tiếng đồng hồ theo đường mòn giữa rừng chiến khu.

Chị Tư mừng ra mặt khi thấy tôi nhẹ nhàng đặt con dê xuống bờ suối, ngay chỗ hằng ngày chị vẫn chuẩn bị ngày ba bữa cơm rau cho cơ quan. Chị khen tôi bắn giỏi, mặc dù biết tôi là tay “sát thú” nổi tiếng Quân khu.

Cứ lâu lâu thiếu “chất tươi” (là từ dân kháng chiến dùng để chỉ sự thiếu chất đạm) mà không phải đề phòng biệt kích đối phương là tôi nói với chị Tư chuẩn bị nước sôi rồi đội đèn pin, xách khẩu Carbin M1 vào rừng. Không heo thì chồn, nai, voọc, mển, chưa bao giờ tôi về tay không

Vì thế mà thấy con dê trong chạng vạng tối, chị Tư tưởng tôi vừa săn được. Hình như tiếng be be thảm thiết của con dê đã làm chị Tư động lòng. Chị săm soi rất kỹ vết thương của nó rồi đi lấy túi cứu thương.

Chị tiêm cho con dê một liều thuốc giảm đau, cho uống mấy viên vitamin rồi ủ nó trong chiếc chăn đơn mà hình như là chiếc chăn duy nhất của chị. Tôi im lặng nhìn chị Tư chăm sóc con dê, không nghĩ đến việc cả tòa soạn có bữa thịt nữa.

Công việc của một phóng viên chiến tranh làm tôi không còn thời gian để ý đến con dê, nhưng một hôm đi công tác về thì thấy nó đứng trong cái chuồng hẹp do chị Tư làm, không xa chỗ ở và lán bếp Hoàng Cầm của chị, đang nhai ngon lành một chùm lá. Màu lông đen óng mượt trở lại, chứng tỏ con dê đã khỏe mạnh.

Nhìn màu lông và dáng dấp con dê, tôi biết nó không phải là vật nuôi của đồng bào Vân Kiều bên đất ta hay một bộ tộc nào đó bên đất Lào, nó là con dê hoang dã, hay còn gọi là sơn dương, là con than (vì lông đen tuyền), chỉ sống bầy đàn ở Tây Trường Sơn, nơi mà nhiều lần tôi bắt gặp. Nhưng tại sao nó lạc đến tận khu vực A Sầu, A Lưới, cách địa bàn cư trú và kiếm ăn cả ngày đường băng rừng vượt suối và bị hổ tấn công thì... chịu.

“Giàu nuôi chó, khó nuôi dê, vô công rồi nghề thì nuôi ngỗng”. Dân gian nói vậy và đúng khi chị Tư dứt khoát không cho làm thịt mà nhận nuôi con dê (chị đặt tên là con Than).

“Khó nuôi dê” vì con dê tự kiếm ăn và ăn những thứ người ta vứt đi hay không ngờ tới. Đó là nói việc nuôi dê ở đồng bằng, chứ giữa rừng núi, thức ăn cho dê là hàng trăm loại lá, có loại độc với con người hay những loại thú khác, nhưng với dê là “thuốc bổ”.

Con Than của chị Tư chưa thể được tự do kiếm ăn nhưng khi nào cũng no vì đã trở thành “thú cưng” của cả tòa soạn báo, kể cả đồng chí Trung tá Văn Như Thu tổng biên tập khó đăm đăm.

Con Than ở với chị Tư, ở với những người lính viết báo, làm báo đã tròn quý. Nhiều lần chị Tư cho nó ra khỏi chuồng, như chị nói, để tập cho nó quen sống với người như con chó, con ngỗng. Và nó quen thật, quen đến mức tối tối chị Tư trải cái bao tải đựng gạo cho nó ngủ dưới sạp tre trong lán nửa chìm nửa nổi của chị.

Chị Tư đã ngoài 30, theo du kích chống Mỹ ở ngoại thành Huế rồi lên chiến khu làm chị nuôi cho tòa báo Quân khu đã mấy năm, chưa có “mảnh tình vắt vai”.

Không biết có phải vậy không mà chị dành rất nhiều tình cảm cho con Than. Con Than hình như cũng thấy điều đó nên có biết bao cơ hội để trở về bầy đàn mà nó không nỡ.

Căn cứ vào trọng lượng và thời gian nuôi, tôi biết con Than ít nhất đã tuổi rưỡi, tức là độ tuổi động dục của loài dê, nên nói với chị Tư không được cho nó ra khỏi chuồng, ngay cả ban đêm. Hình như chị Tư không hiểu động dục là gì và vì sao con Than động dục thì phải nhốt nó.

Thuộc loại em út của chị Tư, lại là trai tơ, tôi thật khó giải thích cho chị biết nhu cầu tìm giống đực, hay còn gọi là động đực của con Than, chỉ cảnh báo chị rằng, nếu cho tự do, nó sẽ bỏ vào rừng “tìm trai”. Chị Tư nghe vậy, bảo nhốt thì nhốt, rồi xấu hổ bỏ đi.

Con Than biểu hiện động dục ngày một rõ.

Và chắc là hết chịu nổi, con Than sổng chuồng, biến mất.

Cả tòa soạn buồn, nhất là chị Tư, vì mất con thú cưng. Đồng chí tổng biên tập càu nhàu, biết thế làm thịt bồi dưỡng sức khỏe anh em.

Chiến tranh nay sống mai chết, không biết chị Tư thì sao chứ anh em trai trẻ trong tòa soạn chẳng mấy chốc đã quên con Than. Riêng tôi thì mong nó sang Tây Trường Sơn an toàn và tìm được một “dê cụ” nào đó để thỏa mãn tình yêu bị dồn nén.

Vậy mà gần nửa năm sau, con Than lại trở về!

Con Than không về một mình, theo nó là hai con dê con khoảng mươi ngày tuổi, điệu đi, màu lông không khác mẹ là mấy, nhỏ thó, rụt rè, rất dễ thương.

Cả tòa soạn vui. Vui nhất là chị Tư. Còn tôi thì vì quá yêu thiên nhiên nên trước khi ra chiến trường đã đọc khá nhiều sách báo, tài liệu viết về động - thực vật hoang dã, biết con Than đã cặp đôi, mang bầu đúng chu kỳ từ 135 đến 150 ngày, sinh đôi, dẫn con trở về nơi chốn mà nó được con người chăm sóc, là có thể.

Ở rừng, một tháng tiêu chuẩn của chúng tôi chỉ 15 kilogam gạo, một ít mắm muối nhưng phải tự tổ chức xuống vùng giải phóng dưới đồng bằng tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên để mua, một tấn gạo phải đổi bằng sinh mạng mấy sĩ quan, chiến sĩ do bị địch phục kích, vì thế không mấy khi con Than có thêm chút cơm hay ngô bung, ngoài muối, là món mà nhiều loài động vật hoang dã thường thiếu. Con Than trở về là do “quen hơi” chị Tư và thèm muối, nhất là đang lúc cho hai con bú.

Bỗng chúng tôi được lệnh chuẩn bị chuyển cứ gấp vì tin tình báo cho biết, máy bay B52 sẽ rải thảm đúng vào tọa độ tòa soạn báo trú đóng. Đêm ấy, tôi sang giúp chị Tư tìm cây mây làm vòng cổ cho ba mẹ con con Than để sáng sớm mai dắt chúng cùng hành quân.

Trở về lán, định chợp mắt một lát vì còn vài tiếng đồng hồ nữa mới lên đường thì tất cả bỗng chao đảo, chớp lóa cùng tiếng nổ liên hồi ù đặc tai. Mái lán đã bay mất.

Tôi cố vùng ra khỏi chiếc võng bị bom giật đứt dây trong mù mịt khói bụi buổi hừng đông, nhận ra B52 đã đánh một vệt dài bên kia con suối nhỏ, nơi có chị Tư, lán bếp cơ quan và ba mẹ con con Than...

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Con than "Tìm trai"
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO