Cánh cò bay lả bay la

Tự nhiên khi gặp lại những người bạn ấy, tôi lại nghĩ về một chiều xưa khi mùa Hè đã gần hết, nét tàn tạ của mùa Thu chưa kịp tới, nhưng cũng đã làm cho những cánh cò chao lượn trên cánh đồng trước nhà trông nhuốm màu hoang hoải.

Ông là giám đốc khu vực Việt Nam của một công ty tư vấn, môi giới đầu tư bất động sản nước ngoài loại lớn, vào Việt Nam gần 5 năm qua.

Trong một buổi gặp thường kỳ vào cuối năm vừa qua, ông hóm hỉnh bảo: “Năm rồi, hầu như tôi chỉ chơi golf, chẳng phải phong lưu, vui vẻ gì đâu, mà buồn quá, thừa quá nhiều thời gian, không có nhiều việc để làm nên thế!”.

Rồi ông tiên đoán năm 2012 này có lẽ thu nhập chẳng đủ để chơi golf nữa, và năm sau cũng chưa biết thế nào, nhưng ông hy vọng vận may sẽ đến với người năng động! Không biết nên buồn hay chia sẻ cùng ông.

Lính của ông, một giám đốc chi nhánh khu vực miền Trung không dám mơ chuyện chơi golf, chơi quần vợt như các sếp trong cảnh việc ít - đất thừa ế. Mới làm việc với nhau xong, tháng sau gọi lại đã nghe nhân viên văn phòng công ty báo, giám đốc nghỉ việc ở đây rồi.

Đi đâu? Dạ, sang phụ trách bán hàng cho một dự án địa ốc của ngân hàng. Từ chỗ môi giới đầu tư tất cả các dự án “khủng” đến bán hàng trực tiếp cho một dự án duy nhất, ngay sự lựa chọn cũng đã thấy độ vất vả tăng lên chục lần và thu nhập giảm xuống tương tự.

Lại hỏi, bao giờ chỗ em có giám đốc chi nhánh mới? Câu trả lời mơ hồ: “Dạ, không biết nữa, vì thị trường có hoạt động gì đâu mà cần giám đốc, bên em chỉ có duy nhất bộ phận văn phòng làm nốt những việc cũ tồn đọng”.

Tôi liên lạc với anh bạn cựu giám đốc chi nhánh đó, nhưng chuông đổ rất lâu mà không có người nhấc máy. Chắc tại mình không phải khách hàng tiềm năng của thứ hàng bất động sản cao cấp.

Chắc tại anh phải tránh những câu hỏi lôi thôi, không vui về chuyện nhảy việc. Chắc tại buồn quá... Thôi thì đành tạm xa một người bạn không thân không sơ trong lúc thị trường xuống đáy!

Hôm rồi ghé khu vui chơi, giải trí lớn nhất nhì thành phố, gặp cô bạn chuyên viên môi giới địa ốc cỡ trưởng phòng. Hỏi sao dạo này ít ngồi cà phê, lại ngồi ở máy chơi game điện tử thế này.

Cô bạn hơi bẽn lẽn vì bị “bắt quả tang” đang chơi trò con nít, rồi tâm sự, địa ốc trầm lắng, công ty cho nhân viên nghỉ bớt, người lương cao phải nghỉ trước để giảm chi phí, ở nhà buồn nên lên đây cho quên buồn.

Kế hoạch sắp tới là gì? Cô bạn kể ngay, mới đi tiêm ngừa để chuẩn bị sinh con năm rồng vàng, không có việc thì tranh thủ vừa sinh, vừa nuôi con mọn hai năm, chờ thị trường địa ốc “ấm” lên, đi làm là vừa.

Hỏi sao biết hai năm nữa thị trường sẽ “ấm”, sau khi đưa ra hàng loạt phân tích dữ kiện thị trường, cô gài thêm: “Thì sếp hẹn với nhân viên thế”.

Hôm rồi kênh HBO có chiếu một bộ phim kể về người thất nghiệp ở Mỹ, có người phải rời biệt thự mua trả góp đi thuê căn hộ rẻ tiền, người bị tước thẻ hội viên chơi golf, thậm chí có ông ngũ tuần sau sáu tháng tìm việc đã trầm uất mà tự tử.

Người Việt mình thấy lạc quan hơn nhiều, bởi họ căn cơ, biết dành dụm phòng khó. Những lúc buồn buồn, thấy cánh chim bay nhuốm màu mệt mỏi, người Việt có cách xử sự uyển chuyển hơn.

Họ sẽ quay lại gắn bó với gia đình. Thay vì ăn sáng với đối tác, cà phê với bạn bè, họ sẵn sàng dùng bữa điểm tâm vợ nấu, buổi tối giảm bữa nhậu nói nhảm, giúp con học thuộc bài.

Thành phố mùa kinh tế khó khăn, hàng quán dường như thưa thớt hơn, nhưng cũng cảm thấy được an ủi khi nghĩ rằng hàng vạn bữa cơm gia đình đang diễn ra đầm ấm ở đâu đó, không phải cãi nhau vì chuyện đầu tư mua sắm thường thấy ở những gia đình mới giàu xổi.

Mặc dù đây đó cũng có chuyện gia đình tan vỡ vì đồng tiền kẹt trong mớ bòng bong của bất động sản, nhưng tôi lại tin, với văn hóa Việt, mọi người bên nhau sẽ can đảm hơn lúc phải đối phó với thất nghiệp hay đồng tiền lạm phát!