Phim rạp Việt Nam: Nhiều nhưng nhạt

Số lượng phim Việt ngày càng tăng nhưng chất lượng nội dung vẫn còn nhiều bất cập.

Ngày càng phong phú về đề tài, thể loại, phim chiếu rạp Việt gần như đã phủ sóng được theo mùa cũng như theo gu thưởng thức của khán giả. Tuy nhiên, số lượng tăng lên mỗi năm nhưng nội dung phản ánh cũng như doanh thu vẫn cho thấy nhiều bất cập từ cả phía sản xuất lẫn ngưởi xem.

Đọc E-paper

Những câu chuyện trên mây

Với đặc thù hư cấu cho phép của nghệ thuật điện ảnh, dường như khán giả thường được thưởng thức những câu chuyện vừa được tái tạo từ chất liệu cuộc sống đồng thời được sáng tạo qua lăng kính của nghệ thuật, tức là người viết kịch bản, đạo diễn và khả năng diễn xuất của diễn viên…

Rõ ràng, yếu tố cuộc sống và chân thực sẽ được xét theo nhiều góc cạnh và quan điểm khác nhau, tuy nhiên vẫn có nhiều điểm thống nhất mà thường phim rạp Việt chưa có được và khiến cho người xem cảm thấy họ vẫn đang xem một cuốn tiểu thuyết được dựng lại bằng hình ảnh hơn là một tác phẩm điện ảnh có chất liệu từ cuộc sống, phản ánh và ít nhiều đi vào lý giải một hiện tượng nào đó có tính rõ ràng và xác thực.

Ở góc nhìn của một khán giả, phim rạp Việt thời gian qua phong phú hơn hẳn về đề tài cũng như thể loại. Từ những bộ phim tình cảm, lãng mạn cho đến phim hài, phim hành động, và vùng đất mới nổi mang lại không ít món hời cho nhà sản xuất lẫn cụm rạp phát hành đó là phim kinh dị, và sắp tới chính là dòng phim giả tưởng, phim siêu anh hùng…

Các mẩu chuyện, vấn đề của cuộc sống thực tại đã trở thành nguồn cảm hứng cho người viết kịch bản như đề tài đồng tính trong hàng loạt phim như: Để mai tính 2, Cầu vồng không sắc, Lạc giới; hay lấy yếu tố về bản chất hướng thiện cũng như vươn tới cuộc sống hạnh phúc thì có Trúng số, Quý tử bất đắc dĩ… và cả đề tài về người anh hùng thì có Siêu nhân X, Ngày nảy ngày nay…

Những mẩu chuyện trong các bộ phim trong thời gian qua hầu như đều đi từ chính yêu cầu được xem và được thỏa mãn của số đông khán giả.

Các sự kiện họ quan tâm hằng ngày được đưa vào phim, tuy nhiên, với nhiều lý do khác nhau, đa phần những câu chuyện trên phim ấy chỉ khép lại ở khía cạnh xem cho vui, xem để biết và như một giấc mơ.

Ở đó, khán giả không tìm thấy được những lời giải đáp về mặt xã hội, ít ra một quan điểm rõ ràng trong nghệ thuật về nhân sinh quan và con người, chính điều này đã khiến cho không ít bộ phim Việt thời gian qua trở nên nhạt nhẽo và thiếu chất. Ví như Cầu vồng không sắc, chọn một đề tài rất nóng hiện nay đó chính là tình yêu đồng tính.

Tuy nhiên, những gì khán giả được xem là một video chuyện tình lãng mạn, có trắc trở, có khổ đau và hạnh phúc nhưng vẫn chưa thấy được một góc nhìn của xã hội được phản ánh rõ ràng, cảnh quay đôi khi lạm dụng quá mức, kết thúc phim là một sự mơ hồ như truyện tranh rất dễ đẩy người xem vào vòng lẩn quẩn của một câu chuyện xã hội mà chính xã hội đang cần một lời giải.

Không thể đòi hỏi một tác phẩm phim có thể phản ánh cuộc sống chân thực như một thước phim tài liệu, ký sự hay phóng sự điều tra nhưng nếu không thể hiện được một quan điểm thực tế rõ ràng, thì câu chuyện trên phim vẫn chỉ ở “trên mây” và khó lòng đạt được giá trị thực sự của một tác phẩm điện ảnh.

Và kéo theo đó, chính là sự ngộ nhận hay đúng hơn là thích nghi ngược lại từ phía số đông khán giả, và doanh thu một phần phản ánh rất rõ điều đó.

Khán giả bình dân

Hiện nay, nhà sản xuất phim nào cũng tìm cho mình một đối tượng khán giả nhất định để nhắm tới, và đương nhiên khi biên độ được mở rộng và nguồn doanh thu cao là tiền đề để tái tạo và sản xuất những bộ phim mới. Tại sao phim nghệ thuật vẫn thường ít khán giả?

Không riêng gì trong nước mà ngay cả thế giới, những bộ phim đoạt giải Oscar, những giải thưởng hàn lâm quan trọng cũng rất kén người xem. Tuy nhiên, ở thị trường phim chiếu rạp Việt thì hiếm lắm mới xác định được đâu là phim nghệ thuật, phim hàn lâm “xa xôi” kiểu đó mà khán giả có thể nhìn vào sự tương đồng tương đối ở thể loại để chọn và xem.

Tâm lý đến rạp hiện nay của khán giả Việt vẫn còn chịu chi phối rất nhiều ở diễn viên đóng phim. Và ngay chính những nhà sản xuất và kiểm duyệt cũng quan tâm đến điều này.

Những nghệ sĩ hot ở mọi lĩnh vực từ người mẫu, ca sĩ, hài kịch, xiếc, ảo thuật… đều có thể vào phim miễn là hot và gây sự chú ý quan tâm từ phía đại đa số.

Vậy phải chăng, chính yếu tố này đã đặt một đối tượng khán giả số đông theo trào lưu, nhất thời làm chính thì làm sao phim Việt có được một dòng phim nghệ thuật đúng mực của nó. Tại sao Tèo Em lại có doanh thu ngất ngưởng đến như vậy, rồi sau đó là phim của nhân vật Hội cũng làm mưa làm gió các rạp cũng không kém?

Trước hết vì đó là phim có diễn viên Thái Hòa đóng. Thứ hai, tiếng cười mà cả hai phim này mang lại cho khán giả nó dễ cười, dễ hiểu và cũng dễ quên. Đôi khi có những ý kiến khắt khe hơn đây là hai bộ phim hài nhảm bậc nhất của phim Việt.

Đến những trường hợp như Nhà có năm nàng tiên, sau này là Quý tử bất đắc dĩ  là minh chứng cho việc khán giả bình dân vẫn thích đến rạp để xem thần tượng của họ đóng phim hơn là chính vì bộ phim ấy.

Nghệ sĩ Hoài Linh và Việt Hương tiếp tục tạo được cơn sốt và đem đến doanh thu không hề nhỏ cho Quý tử bất đắc dĩ là 44 tỉ đồng.

Hay một bộ phim kinh dị duy nhất chiếu trong dịp tết dù được đánh giá là nội dung không gì mới cũng như mức độ đầu tư nghệ thuật không quá cao như Hợp đồng bắt ma cũng có được doanh thu khá mừng là 20 tỉ đồng. Rõ ràng, những hiệu ứng từ số đông, xu thế nhất thời vẫn chi phối rất nhiều lượng người đến rạp xem phim, và đó là thực tế của cái gọi là tình trạng ì ạch trong phim Việt hiện nay.

Tuy nhiên, doanh số của các phim vừa qua cũng ít nhiều cho thấy một số lượng lớn khán giả bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến những thể loại phim mới, trong đó có dòng phim chuyển thể từ truyện tranh, hay các nhân vật giả tưởng, trong đó có Ngày nảy ngày nay với doanh thu khá cao trên 35 tỉ đồng.

Và cũng có những phong cách làm phim dần mất đi khán giả là đạo diễn Nguyễn Quang Dũng có thể nói thất bại khi chỉ thu về khoảng 16 tỉ đồng cho phim Siêu nhân X. Phim Việt đang có nhiều thay đổi từ cách đi vào đề tài, khai triển và biến nó thành sản phẩm của công chúng.

Liệu có phải do khán giả bình dân hay chính ngay từ đầu, yếu tố doanh thu đã chi phối những cách làm phim mà chúng ta hiện vẫn chưa tìm thấy được số lượng lớn những phim có chất lượng vượt trội?

>Phim Việt nhiều phần: Mừng hay lo?
>Diễn viên Hoàng Phúc: 2015 là năm bùng nổ phim Việt
>Phim Việt: Thừa lượng thiếu chất
>Nghịch lý phim Việt