100 năm bay thương mại

Ngày nay, việc bước lên máy bay để đi làm, du học, du lịch, nghỉ dưỡng ở một nơi xa là chuyện quá đỗi bình thường. Nhưng cách nay đúng một thế kỷ, bay là một cơ hội hiếm có và không dành cho số đông.

Đọc E-paper

Năm 2013 đã có hơn 3,1 tỷ hành khách bay

Hơn 3 tỷ hành khách bay

Trong năm 2013, khi bay từ TP.HCM ra thăm thủ đô Hà Nội, hoặc khi bay thật xa đến các địa danh du lịch ở Bắc Mỹ, châu Âu, châu Phi, Trung Đông, bạn đã góp phần làm cho ngành hàng không dân dụng thế giới lập kỷ lục. Cụ thể, bạn là một trong tổng lượng hành khách cất cánh bay đã lên đến con số 3,1 tỷ, lần đầu tiên vượt qua cột mốc 3 tỷ lượt hành khách với gần 50% là khách đi du lịch. Tất cả lượng hành khách này đã bay tổng chiều dài lên đến 30 tỷ km!

Theo Hiệp hội Các hãng hàng không châu Á - Thái Bình Dương (AAPA), năm 2013, các hãng thuộc khu vực địa lý này cộng chung vận chuyển 220 triệu lượt hành khách quốc tế, tức 12 triệu lượt khách nhiều hơn năm 2012 (tăng 6%). Còn tổng lượng hành khách bay nội địa từng nước lên đến 740 triệu lượt, dẫn đầu là Trung Quốc.

"Năm qua, cộng chung hai nguồn hành khách bay nội địa và bay quốc tế của các hãng châu Á - Thái Bình Dương, chúng ta có con số suýt soát 1 tỷ. Một cột mốc đáng ghi nhận", ông Andrew Herdman, Tổng giám đốc AAPA, nhận xét.

Rất đáng chú ý là thị trường vận chuyền hành khách quốc tế tại các nước Đông Nam Á đã ghi nhận mức tăng trưởng cao, khoảng 20% (chẳng hạn như Myanmar tăng 77%, Indonesia tăng 29%, Campuchia tăng 28%, Lào tăng 28%, Malaysia tăng 25% và Thái Lan tăng 21%...). Chủ yếu vì đã có thêm sự tham gia của nhiều hãng giá vé rẻ (LCC). Thị trường hàng không Đông Nam Á hiện có 23 LCC, gồm cả VietJet Air và Jetstar Pacific của Việt Nam.

Lợi ích mọi mặt

Ngoài hành khách ra, máy bay còn là công cụ vận chuyển hàng hóa sinh lợi với khoảng 50 triệu tấn mỗi năm, trị giá 6,4 ngàn tỷ USD và bằng 35% tổng lượng hàng hóa xuất nhập khẩu toàn thế giới. Đây là những con số đưa ra bởi Hiệp hội Vận chuyển Hàng không Quốc tế (IATA), rất đáng tin cậy.

Từ một khởi đầu thật khiêm tốn, ngành vận chuyển hàng không thương mại nay là nguồn cung ứng việc làm cho 57 triệu người và tạo ra những hoạt động kinh tế có trị giá cộng chung lên đến 2,2 ngàn tỷ USD. Đóng góp trực tiếp của công nghiệp hàng không dân sự này, khoảng 540 tỷ USD, nếu so sánh như một quốc gia thì nó xếp hạng thứ 19 về GDP.

"Ngày xưa, chuyến bay dù rất ngắn ngủi nhưng cũng đã giúp nối kết các địa danh ở trong Vịnh Tampa. Bây giờ, ngành hàng không giúp nối kết các nền văn hóa, mở mang trí tuệ, khai phá những thị trường mới, phát triển kinh tế, giúp những người thân yêu đoàn tụ”, ông Tony Tyler, Tổng giám đốc IATA, phát biểu.

Ngoài ra, bây giờ hành khách có nhiều chọn lựa bay dễ dàng hơn, đúng ý và thoải mái hơn, và đáng mừng hơn là rất an toàn. Theo IATA, năm 2013 là một năm an toàn nhất trong lĩnh vực vận chuyển hàng không dân sự. Rất có thể khi năm 2014 kết thúc, tổng lượng lượt hành khách toàn cầu sẽ là 3,3 tỷ, tương đương 44% tổng dân số thế giới.

Chuyến bay thương mại đầu tiên Vào lúc 10 giờ sáng ngày 1/1/1914, chuyến bay thương mại đầu tiên của loài người đã được thực hiện bởi Hãng St.Petersburg-Tampa Airboat Line. Công cụ vận chuyển ở chuyến bay lịch sử ấy không phải là một chiếc máy bay bình thường cất cánh và hạ cánh ở đường băng trên mặt đất, mà là một chiếc hoàn toàn đúng nghĩa "tàu bay", lên và xuống từ mặt nước. Nó là một chiếc Benoist XIV, loại thủy phi cơ rất nhỏ, cực kỳ thô sơ của ông Thomas Benoist, một doanh nhân trong ngành cơ khí tự động, điều khiển bởi phi công Tony Jannus. Còn hành khách duy nhất là ông Abran Pheil, Thị trưởng thành phố St.Petersburg, bang Florida, Mỹ. Chuyến bay từ St.Petersburg đến Tampa, cách nhau khoảng 30km trong Vịnh Tampa, chỉ kéo dài có 23 phút nhưng để là hành khách đầu tiên của chuyến bay thương mại đầu tiên của loài người, ông Pheil đã phải vượt qua các đối thủ trong cuộc bán đấu giá. Vé máy bay đã chỉ thuộc về ông sau khi ông trả giả đến 400 USD, một món tiền lớn vào thời ấy! Ông Percival Fansler, một kỹ sư, là người đã đứng ra tổ chức cuộc quyên góp gây quỹ cho chuyến bay đầu tiên ấy. Chuyến bay đầu tiên có hành khách trả tiền chỉ có bốn người, còn ngày nay, ở khắp thế giới, mỗi ngày trung bình có trên 8 triệu hành khách đáp máy bay. Ngành công nghiệp an toàn nhất Máy bay mới ngày nay càng hiện đại, an toàn Hàng không thương mại dân dụng là một trong những ngành công nghiệp được giám sát chặt chẽ nhất thế giới và một thống kê so sánh nhiều lần được nêu ra là trong tai nạn máy bay, bạn ít có khả năng chết hơn trong một tai nạn xe hơi. Theo trang mạng An toàn Giao thông (ASN), số người chết vì tai nạn máy bay trong năm 2013 ở mức thấp kỷ lục: 269 người chết trong 29 tai nạn, so với mức trung bình 10 năm là 719 trường hợp tử vong và 32 tai nạn mỗi năm (gồm cả máy bay có sức chứa tối thiểu là 14 khách). Trong số 448 hãng hàng không được AirlineRatings.com khảo sát, đã có 137 hãng được xếp hạng 7 sao, không chỉ dựa trên con số những tai nạn nghiêm trọng, chứng chỉ an toàn hàng không, mà còn dựa trên chất lượng phục vụ của các hãng trên chuyến bay như dịch vụ giải trí, ghế ngồi, thức ăn. Hãng Qantas (Úc) đứng đầu bảng xếp hạng (giữ kỷ lục không có tai nạn chết người nào kể từ khi bắt đầu có máy bay phản lực vào đầu thập niên 1950). Những hãng cùng được xếp hạng 7 sao, nằm trong 10 hãng hàng không an toàn nhất, theo thứ tự chữ cái là: Air New Zealand, All Nippon Airways (Nhật), Cathay Pacific Airways (Hồng Kông), Emirates Airlines (Dubai), Etihad Airways (Hàng không quốc gia Các Tiểu vương quốc Ả rập), Eva Air (Đài Loan), Royal Jordan, Singapore Airlines và Virgin Atlantic (hãng tư nhân ở Anh). Không có hãng bay nào của Mỹ lọt vào top 10.