Cánh diều 2013: Luồng gió mới thoảng qua

Chiến thắng áp đảo của Thần tượng cùng các phim tư nhân khác trước đối thủ nặng ký Những người viết huyền thoại tại Cánh diều 2013 đã "thổi" diều nhích lên được một chút nhờ ngọn gió "chất lượng", đồng thời thể hiện cái nhìn thuyết phục, mới mẻ, tiệm cận thị trường phim của Ban giám khảo (BGK).

>"Thần tượng" đoạt Cánh diều vàng 2013

Đọc E-paper

Dàn diễn viên của Thần tượng vui mừng khi nhận giải

Dở và dở ít hơn

Mười ba phim nhựa tham gia Cánh diều được nhiều người hài hước chia ra hai trường phái: "phim dở" hoặc "ít dở hơn". Bởi số lượng ít ỏi (không có hai đối thủ nặng ký: Quả tim máu - Victor Vũ và Nước - Nguyễn Võ Nghiêm Minh) đã đành, mà chất lượng phim cũng chênh lệch một trời một vực.

Có thể kể ra đây những cái tên "thảm họa" với điểm chung nghèo nàn về kịch bản, tình tiết ngô nghê, sơ sài, diễn viên như con rối với lời thoại vô nghĩa như: Sau ánh hào quang, Hiệp sĩ guốc vông, Săn đàn ông, Tía ơi, Gác kiếm, vì không thể xác định đây là cải lương chuyển thể hay kịch truyền hình!

Còn những phim "vua phòng vé” như Cô dâu đại chiến 2, Tèo em, Âm mưu giày gót nhọn dù được đầu tư bài bản, cách làm có chuyên nghiệp hơn nhưng vẫn cứ đậm chất "Hollywood". Bàn tay đạo diễn quá đà kiểu "ỷ làm đạo diễn muốn làm gì thì làm" khiến tình tiết câu chuyện bị "cưỡng ép", người xem buộc phải chấp nhận, còn tin hay không thì... tùy!

Trước thềm trao giải, có nhiều dự đoán Những người viết huyền thoại, phim nhà nước duy nhất, sẽ tiếp tục hứng trọn cơn mưa giải thưởng bởi đây được xem là bộ phim chỉn chu để dự thi. Một số ý kiến khác tin rằng "BGK nào giải thưởng ấy".

Những cái tên như Nguyễn Vinh Sơn, Bùi Thạc Chuyên mấy năm nay luôn lên tiếng ủng hộ nhiều nhất sự tiến bộ về chất lượng của điện ảnh và sự đổi mới đã ngồi trong BGK Cánh diều, họ sẽ không chấp nhận "xơi lại" món từng được vinh danh. Loại trừ những phim BGK chỉ biết than trời, trân mình ngồi xem, câu chuyện còn lại là cuộc đua giữa các phim "cháy" vé hoặc ít doanh thu hơn.

So với các phim khác, Thần tượng của đạo diễn Nguyễn Quang Huy tuy thất thu phòng vé nhưng sự trong trẻo, đầy mơ mộng, nhiệt huyết của một ê-kíp gần như lần đầu làm phim với kịch bản logic, có chiều sâu, có điểm nhấn, diễn viên diễn xuất tốt, đều đặn đã thuyết phục được BGK lẫn báo giới. Thần tượng rinh về 6 giải, trong đó có 2 Cánh diều Vàng cho Đạo diễn xuất sắc nhất và Phim hay nhất.

Trong khi đó, Cánh diều Bạc được chia đều cho hai phim thuộc thể loại hài là: Âm mưu giày gót nhọn và Tèo em. Ở cuộc chạy đua giành giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất giữa Trương Minh Quốc Thái (vai Trung úy Nghĩa trong Những người viết huyền thoại) và Thái Hòa (vai Tèo em trong bộ phim cùng tên), chiến thắng đã thuộc về Thái Hòa trong khi Trương Minh Quốc Thái thậm chí không có tên trong đề cử!

Phải chăng 6 giải tại Bông sen Vàng đã khiến BGK Cánh diều loại Những người viết huyền thoại ra khỏi cuộc chơi? Hay bởi giải thưởng năm nay đã trở về quy củ vốn có của nó như cam kết của Ban tổ chức: Giải thưởng nội bộ và được trao cho những phim có hơi thở mới mẻ, sáng tạo?

Điểm đáng mừng của Cánh diều 2013 là giải được trao một cách thuyết phục chứ không đẩy người nhận rơi vào tình trạng hoang mang, không biết có phải được giải vì phim "dở quá”?!

Diều vẫn chơi vơi

Thần tượng chiến thắng, ê-kíp làm phim vui, hẳn nhiên. BGK và những ai quan tâm đến Cánh diều cũng vui trước một bộ phim có cách khai thác, dẫn dắt duyên dáng, ý nhị, không hô hào, gào thét như cái ấn tượng ban đầu từ tựa phim mang lại.

Nhưng cái vui ấy sao không được trọn vẹn, nụ cười ấy sao cứ méo xệch. Bởi việc "so bó đũa chọn cột cờ" với hàng loạt phim "thảm họa" khiến người ta không khỏi băn khoăn: Điện ảnh Việt rồi sẽ đi về đâu?

Như nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát chia sẻ: "Đề tài phim nhàm lắm rồi. 15 - 20 năm nay nhiều phim đào xới mãi một đề tài, đào xới mãi vào chuyện của ca sĩ, người mẫu, người đồng tính... Tôi luôn tự hỏi, chả nhẽ các nghệ sĩ nhà mình tâm hồn và vốn sống thực tế lại nghèo nàn đến vậy? Hết bạo lực đâm chém rồi lại hài nhảm hoặc yêu đương, hiểu lầm, ghen tỵ... trong giới showbiz".

Nói đi cũng phải nói lại, sự quyết liệt của BGK Cánh diều 2013 là điều đáng ghi nhận. Tuy nhiên, làm thế nào để Cánh diều trở thành một giải thưởng uy tín, thu hút được nhiều phim tham dự cũng như kích thích sáng tạo với người làm nghề là điều cần suy ngẫm và phải nỗ lực nhiều hơn nữa.

Vì hình như người làm phim hôm nay có vẻ chẳng mặn mà chuyện giải thưởng. Họ lo nghĩ nhiều hơn tới doanh thu vốn phụ thuộc phần lớn vào khán giả, phần nhỏ vào lưỡi kéo kiểm duyệt.

Còn việc gởi phim tham dự hay không lại là chuyện khác. Bởi, chưa ai nhờ Cánh diều mà có thêm cơ hội làm phim cả.

Nhìn người lại ngẫm đến ta. Mọi so sánh đều khập khiễng, song vẫn ít nhiều xót xa khi giải điện ảnh ở xứ người, người yêu điện ảnh nước mình háo hức hóng tin, bàn luận sôi nổi khắp các diễn đàn điện ảnh, còn giải thưởng điện ảnh nước nhà lại âm thầm, lặng lẽ từ lúc chấm (không công bố đề cử các hạng mục, trao giải mới biết!) đến lúc trao giải nhằm... đề phòng sai sót.

Quả lắm sai sót thật! Chẳng biết thiếu kinh phí và bận rộn đến đâu mà Ban tổ chức lại đưa nhầm hình nhà văn Nguyễn Huy Tưởng ở giây phút tưởng niệm và tôn vinh cố đạo diễn Phạm Văn Khoa?! Hay bởi Cánh diều vốn là một giải thưởng của ngành nhưng vào những mùa đầu đã lỡ rung chuông gióng trống nên bây giờ tiến thoái lưỡng nan?