Bài toán với RnB Việt

Trở nên thịnh hành gần 10 năm trở lại đây, thế nhưng RnB Việt vẫn chưa thể định hình. Dù đã phát triển theo nhiều hướng, RnB tiếp tục được xem là "vị lạ” mà các nhà sản xuất âm nhạc ưa thích "nêm nếm" vào các bài hát vốn thuần pop hoặc pha dance.

>Hip hop tìm đất sống

Đọc E-paper

Thời điểm nhạc sĩ Đức Trí làm đĩa Như chưa bắt đầu cho Thu Phương là lúc thính giả vẫn còn khá bỡ ngỡ với giai điệu của RnB, mặc dù qua các phương tiện truyền thông, người ta có thể thưởng thức những ca sĩ da màu hát RnB điệu nghệ. Đĩa hát trên thất bại về mặt thương mại, kéo theo sự ra đi của người nữ ca sĩ lúc bấy giờ vẫn còn khá tiếc nuối trước thể nghiệm RnB của bản thân.

Cần phải nhớ rằng trước đó hai năm, Mỹ Linh và album Tóc ngắn đã mang lại không khí tươi mới, hiện đại cho chất nhạc funk pha một chút RnB và cả soul - những thể điệu tương đối lạ so với tai nghe của số đông công chúng. Anh Quân, Huy Tuấn là hai cái tên mang lại thành tích cho sự can đảm đi theo con đường hội nhập của album này bất kể chất pop vẫn còn được pha trộn khá nhiều.

Quay trở lại với nhạc sĩ Đức Trí, anh về nước sau thời gian học về sản xuất âm nhạc tại Mỹ, và bắt tay vào hợp tác với Hồ Ngọc Hà trong một loạt dự án đưa họ đến thành công. Album đầu tiên Và em đã yêu không chỉ đưa tên tuổi Trí nổi trở lại, mà còn gầy dựng hình ảnh ngôi sao cho Hà Hồ.

Quan trọng hơn, album này cũng chứng tỏ Trí chắc tay hơn với các ca khúc mang âm hưởng RnB. Trí cũng cho vào album này ca khúc Như chưa bắt đầu và để cho Hà Hồ hát pha chất soul.

Tuy Hà, đến tận bây giờ, được đánh giá là thành công với dòng nhạc trữ tình, nhưng rõ ràng giọng hát khản đục nhiều chất tự sự của cô dễ dàng được nhìn nhận hơn nếu chuyển hẳn sang RnB hoặc soul, hay blues, jazz. Các sản phẩm hợp tác giữa cô và Đức Trí sau đó đều bán chạy, như Muốn nói với anh, Khi ta yêu nhau... đều vang lên những tiết tấu RnB đầy hứa hẹn.

Nhưng rốt cuộc, Hà lại từ giã nó để đi theo chọn lựa của số đông - pop ballad. Gần đây người ta nhắc nhiều đến Dương Khắc Linh, nhạc sĩ trở về từ Mỹ và từng bày tỏ giấc mơ RnB Việt theo cách riêng. Linh mạnh về giai điệu, hòa âm, nhưng ca từ thì không có gì đặc sắc, vì thế những lần hợp tác với các ca sĩ là những lần anh thể nghiệm điều gì đó mới mẻ, thích hợp.

Trong số ca sĩ miền Bắc cũng có một vài người vụt sáng rồi lại tắt. Đăng Khôi hát RnB chân phương, ít tiểu xảo, từ album Vol.1 đến Vol.2 đã thấy rõ nỗ lực và sự trưởng thành của anh. Thế nhưng rốt cuộc, chàng trai trẻ này lại tìm đến C-Pop để lấy lòng khán giả nữ hâm mộ.

Sự thiếu kiên nhẫn có thể thấy rõ ở đồng nghiệp khác là Hoàng Hải với album Vol.2 đậm màu RnB. Có lẽ chỉ có Thanh Bùi, Hà Anh Tuấn hay Đinh Mạnh Ninh là trung thành với dòng nhạc này qua hầu hết các sản phẩm của họ.

Thanh Bùi có chất xám của một nhà sản xuất, cộng với biểu cảm Tây hóa sau nhiều năm sinh sống và ca hát tại một số quốc gia phát triển nên không khó để nhận ra sự khác biệt của anh trong album đậm màu RnB đầu tay phát hành trong nước - Tìm về dấu yêu. Với Hà Anh Tuấn, điển hình là album Cocktail do Dương Khắc Linh hòa âm, phối khí.

Tuy nhiên, với giọng ca mỏng, thiếu sự đậm đà, sẽ khó để Tuấn duy trì RnB, nhất là RnB đậm đặc như chính hướng đi của anh và các cộng sự. Bởi, nếu chỉ là tiết tấu nhanh, giai điệu dồn dập thì không thể là RnB. Từ RnB là viết tắt của "rhythm and blues", trong đó blues không chỉ đòi hỏi kỹ thuật thanh nhạc mà còn cần giọng ca có nội lực để thể hiện.

Ở nước ngoài, J.Lo hay Rihanna hết sức tiếng tăm nhưng các ca khúc RnB họ thể hiện ít được đánh giá cao bằng Alicia Keys, Beyonce... Nếu không đòi hỏi khắt khe, thì Hà Okio với khả năng sáng tác hòa quyện rất dịu dàng giữa pop và RnB có thể xem là một thành công.

Album đầu tay của anh - Những ca khúc không viết theo cung A# - trước mắt đã dấy lên tia hy vọng về một cá thể có sự hiểu biết nhất định về RnB, vừa có thể làm nhạc và hát các ca khúc của mình.

Hầu hết những ca sĩ trẻ hiện nay ít nhiều chịu ảnh hưởng từ trào lưu K-Pop và nhạc RnB đương đại, như Hoàng Tôn, MTP Sơn Tùng hay Emily, Hoàng Thùy Linh..., nhưng tất cả chỉ mới vụt sáng như một trào lưu, chưa có gì nổi trội. Điểm chung của những cái tên này là họ khá mạnh dạn chọn hướng đi cho mình, ban đầu là tự thân vận động, với nỗ lực tìm kiếm cái gì đó mới mẻ hơn để khẳng định bản thân.

Hoàng Tôn bước ra khỏi cái mác nhạc sĩ và thi hát, dần trở thành một cái tên "mainstream" (chính thống) của nhạc Việt. Tương tự, MTP Sơn Tùng, chàng ca sĩ tròn 20 tuổi nhưng đã có khoảng bốn năm đi hát, bắt đầu bước ra khỏi thế giới Underground để khẳng định tên tuổi.

Bằng chứng là anh hợp tác với Early Risers, một hãng đĩa có tiếng, để phát hành single mới nhất, bước hai chân vào làng nhạc Việt một cách đàng hoàng. Hoàng Thùy Linh sau cú sốc là hậu quả của lối sống buông thả đã cân bằng trở lại và thể hiện rõ bản thân mình có gì, sẽ làm được gì.

Sản phẩm của Linh mạch lạc, nghiêm túc và dòng nhạc mà cô theo đuổi cũng được trau chuốt. Thế hệ trẻ có sự tìm tòi, sáng tạo về hình ảnh, vũ đạo và không quên đưa vào các ca khúc những giai đoạn tiết tấu ấn tượng như để chứng minh "chúng tôi sống đúng thời".

Nhưng liệu họ có ý định gắn bó với RnB, hay rồi cũng bị cuốn theo trào lưu "pop hóa", "dance hóa" nhàm chán hiện nay? Với số đông khán giả Việt, chỉ có hai khái niệm: nhạc xưa và nhạc trẻ.

Vì thế, để RnB trở thành một dòng nhạc phổ biến phải cần thêm thời gian. Và tất nhiên, ngoài RnB tương đối dễ nghe thì khán giả Việt cũng phải làm quen nhiều hơn với rock, jazz... để khái niệm về các dòng nhạc trong nước dần rõ ràng, phát triển độc lập và có chỗ đứng.