Doanh nghiệp vẫn gặp khó về thủ tục hành chính

"Sửa đổi, bổ sung Luật Doanh nghiệp đã không đi thẳng vào những vấn đề liên quan đến thủ tục, liên quan đến trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, dù ngành nghề, điều kiện kinh doanh đã tốt hơn", luật sư Phạm Thanh Sơn, Văn phòng Luật sư Nam Hà Nội, nhận xét.

Đọc E-paper

* Một số điểm sửa đổi là quá thoáng so với tình hình kinh tế Việt Nam hiện nay?

- Đúng, nhưng đối với các văn bản dưới luật, các văn bản điều chỉnh, hạn chế nhập khẩu của hải quan, khấu trừ thuế và xuất hóa đơn VAT, lại không hề thoáng. Chẳng hạn, các doanh nghiệp (DN) được thành lập sau ngày 23/2 không được xuất hóa đơn nếu không đảm bảo các yếu tố pháp luật quy định về giá trị đầu vào, về trang thiết bị, tài sản cố định phải trên 1 tỷ đồng...

* Các nhà làm luật cam kết bỏ bớt các thủ tục rườm rà, nhằm minh bạch hóa các thủ tục hành chính. DN có thể kỳ vọng vào điều này?

- Đây là giải pháp, cũng bởi là giải pháp, nên đôi khi ứng với từng hoàn cảnh cụ thể thì chưa chắc đã đúng và việc sửa đổi luật vẫn phải làm dài dài. Chúng ta cải cách thủ tục hành chính, thủ tục đầu tư, đều đã 10 năm, nhưng đến giờ phút này, kết quả của những cải cách đó chưa như kỳ vọng. Một hệ thống các giải pháp đã có nhưng chỉ trong ngắn hạn.

Giải pháp bền vững phải là sự đồng bộ và sức sống của nó là trình tự thủ tục hành chính chứ không phải chỉ mở rộng cho DN. Do vậy, theo quan điểm của tôi, hãy bằng lòng với những gì hiện có và từ đó tiếp tục cải cách, DN vẫn tiếp tục hoạt động, tìm kiếm các phương pháp tháo gỡ khó khăn.

* Sửa Luật Doanh nghiệp liên quan đến một loạt lĩnh vực khác, theo ông, sửa các luật liên quan là cần thiết?

- Luật Doanh nghiệp đi kèm nhiều luật khác. Sửa Luật Doanh nghiệp, DN một mặt được được mở rộng hơn về đầu tư, ngành nghề, kinh doanh nhưng mặt khác phải tiếp tục tuân thủ các thủ tục đang có. Các quy định của luật mới nới lỏng cho DN nhưng nếu không thay đổi cách tiếp cận của cơ quan quản lý nhà nước, người nắm giữ các thủ tục, sẽ dẫn đến tình trạng tiếp tục xung đột.

Do vậy, sửa đổi Luật Doanh nghiệp phải đồng nghĩa với việc từng bước thay đổi các luật khác, đặc biệt là Luật Thuế. Ngược lại, DN sẽ phải cố gắng hơn nữa để có thể "bơi" được trong đống trình tự thủ tục nếu các luật liên quan không được sửa đổi.

* Theo quan sát của ông, DN sẽ được tự do kinh doanh hơn luật mới?

- Tự do kinh doanh là xu thế chung của thế giới, không có gì đặc biệt. Về ngành nghề kinh doanh, mã ngành kinh doanh, phương pháp quản lý kinh doanh, tôi cho rằng Luật Doanh nghiệp đã bắt nhập với các quy định của các nước tiên tiến. Đây là tiền đề cơ bản trong quản lý kinh tế, đặc biệt là quản lý kinh tế vĩ mô thời gian tới.

Ở góc độ DN, luật chỉ giúp cho các DN có hệ thống hành lang pháp lý trong kinh doanh. DN phải nhìn vào thực tế, tại sao có DN đi xuống trong khi DN khác đang trên đà phát triển, đó là do cơ cấu vốn chủ sở hữu, chiến lược kinh doanh, chính sách khách hàng, sản phẩm và sự thông thoáng trong quyết sách của DN chứ không phải do Luật.

* Vậy theo ông, lần sửa đổi Luật Doanh nghiệp này đủ sức giúp DN hoạt động tốt hơn?

- Mở rộng không có nghĩa là các DN sẽ thoải mái với các quy định liên quan đến các hoạt động đầu tư, liên kết... của các cơ quan quản lý nhà nước, nhất là khi các quy định liên quan đến chuẩn cấu trúc của DN cũng chưa được đề cập. Cho nên, các DN sẽ vẫn rất khó trong vấn đề thủ tục hành chính.

Tôi cho đây chỉ là sửa đổi bước đầu cho một chuỗi sửa đổi tiếp theo để theo hướng tích cực. Sự mở rộng phạm vi hoạt động, năng lực kinh doanh của DN trong luật sửa đổi lần này sẽ là tiền đề cho các bước tiếp theo trong quá trình cải cách thủ tục hành chính, cải cách thủ tục đầu tư, đặc biệt là hệ thống thông tin DN.

* Cảm ơn ông!

>Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp: 2 nhược điểm cần sửa
>Luật Doanh nghiệp "lọt thỏm như ốc đảo"
>Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi: Độ mở của hội nhập
>Luật Doanh nghiệp sửa đổi và quyền tự do kinh doanh
>Luật Doanh nghiệp: Khó cả khai sinh lẫn “khai tử”