Sắc màu kỳ diệu trong tranh Nguyễn Cao Nguyên

Những bảng màu khiến người xem có cảm giác như có chỗ tẩy xóa, chỗ lem nhem với chồng chất, đan xen, loang lổ, để rồi tạo nên một vầng nghệ thuật trừu tượng với triết lý sáng tác đậm chất thiền của riêng họa sĩ Nguyễn Cao Nguyên, với sắc màu vẽ mà như không vẽ, nội dung - ý tưởng thể hiện hữu ý mà như vô ý. Tất cả những có có - không không ấy được giới thiệu trong triển lãm đầu tiên tại Việt Nam sau hơn 40 năm tác giả sống và hoạt động nghệ thuật tại nước ngoài.

Đọc E-paper

Trong giới hội họa Việt, họa sĩ Nguyễn Cao Nguyên được biết đến là người sáng lập Hội Họa sĩ trẻ đầu tiên của Việt Nam năm 1963, được người yêu tranh từ thập niên 1950 biết đến với biệt tài ở thể loại tranh lụa, tranh sơn mài... Và những triển lãm tranh lụa tại Manila năm 1958, tiếp sau đó là Kuala Lumpur, Paris, New York, San Francisco, California, Washington D.C đến Tunisia, Brazil... của ông đã đưa ông đến gần với hội họa thế giới.

Cơ hội tiếp cận nền hội họa thế giới đã mở ra một "hành trình mới" trên chặng đường sáng tác, khi ông trình bày sự kết hợp thú vị giữa chất liệu và phong cách thể hiện truyền thống là giấy và màu nước để chắp cánh cho những bay bổng, tài hoa của mình trong hội họa trừu tượng, đặc biệt là lối vẽ "âm họa", hiểu một cách đơn giản là kỹ thuật "rửa tranh" (tranh màu nước khi vẽ xong lại đem ngâm vào nước). Triển lãm cá nhân đầu tiên của ông về thể loại màu nước trừu tượng tại Việt Nam lần này chính là sự giới thiệu thú vị đến người yêu hội họa Việt về kỹ thuật "âm họa" độc đáo được ông phát kiến và sử dụng từ hơn 50 năm qua.

Vào nghề với trường phái hiện thực, phát triển qua tranh lụa, rồi sơn mài, thành danh với hội họa truyền thống vào những năm 1950 - 1970, cho đến khi tiếp cận hội họa thế giới ở phong cách đương đại, trừu tượng, họa sĩ Nguyễn Cao Nguyên như tìm lại được chính mình. Ngôn ngữ trừu tượng là phương tiện để ông thăng hoa với lối vẽ mà như không vẽ.

Thế nên khi nhìn vào 18 tác phẩm màu nước trừu tượng triển lãm tại Việt Nam lần này, hỏi ông vẽ gì, ông nửa đùa nửa thật bảo: "Màu nó tự vẽ đấy, tôi có vẽ gì đâu". Rồi ông giải thích thêm: "Hồi xưa, khi họa sĩ Nguyễn Gia Trí dạy tôi vẽ, ông từng bảo kỹ thuật vẽ sơn mài tức là phải vẽ rất nhiều, nhưng thực ra là... chẳng vẽ gì cả”. Và hiển nhiên, đạt đến được ngưỡng giới hư không ấy nghe có vẻ dễ nhưng mấy ai có thể làm được.

18 tác phẩm màu nước trừu tượng trên chất liệu giấy của họa sĩ Nguyễn Cao Nguyên tại triển lãm lần này đem lại một nét lạ trong hội họa. Các tác phẩm không có một nếp nhăn - vốn là nỗi ám ảnh với các họa sĩ vẽ màu nước bởi khi vẽ, màu khô đi sẽ tạo sự co rút trên giấy, đồng thời các gam màu được thể hiện trông rất tự nhiên, như trôi dạt, phiêu du trên nền giấy, tất cả đều nhờ kỹ thuật "rửa".

Khi hoàn thiện phần "vào màu" các đường nét đậm nhạt, bức tranh được đem ngâm qua nước để màu rữa ra, trôi nổi, họa sĩ dễ dàng lấy bớt những gam màu đậm, làm tan đi những đường nét chưa ưng ý. Những nhả rã, quyện lẫn của màu lại tiếp tục ngấm trở lại giấy, tạo nên các màu sắc kỳ ảo, khi mãnh liệt đổ nát, khi tươi sáng vươn mình, lúc lại mơ màng như làn sương khói..., hình thành một ngôn ngữ hội họa rất riêng trong tranh màu nước trừu tượng của họa sĩ Nguyễn Cao Nguyên.

Đã qua tuổi 80, vậy mà lão họa sĩ Nguyễn Cao Nguyên vẫn vẹn một tinh thần nhiệt huyết với hội họa, chẳng khác gì thời trai trẻ, ông hóm hỉnh: "Sống thọ với hội họa đến ngần này tuổi, ngày nào tôi cũng vẽ, đấy là phải nhờ đến bà nhà và các con tôi cả đấy.

Nếu không có họ sát cánh cùng tôi để ủng hộ, chăm lo mọi việc gia đình, thì tôi làm gì có thời giờ để dành cho việc sáng tác. Ngay cả triển lãm ở Việt Nam lần này cũng nhờ vợ và con trai thu xếp hết cả, tôi chỉ lo vẽ thôi".

Các tác phẩm màu nước trừu tượng của họa sĩ Nguyễn Cao Nguyên trong triển lãm đầu tiên tại Việt Nam

>Họa sĩ Đinh Ý Nhi trở lại với "Con mắt thời gian"

>Monet vẽ tranh hoàng hôn Étretat vào giờ nào?

>Vẽ tranh bằng hạt gạo